Eduscience

Góra Mannen. (zdj. z: www.rp.pl)

Gdy pękają skały...

Piotr Olejniczak

W ostatnim czasie pojawia się sporo informacji na temat rozpadającej się, norweskiej góry Mannen, nieopodal Rauma. W wyniku pękania skał może dojść do powstania ogromnych obrywów skalnych, co stwarzać może niebezpieczeństwo dla mieszkających nieopodal ludzi. Czy jest to coś niezwykłego?

Czytając ostatnie aktualności można odnieść wrażenie, że to zjawisko pękania tej góry to coś nowego, świeżego, dziejącego się "na dniach".

Nic bardziej mylnego. Już ponad 10 lat temu norwescy geolodzy zauważyli, że w skałach budujących owe wzniesienie pojawiły się pierwsze rysy i szczeliny. Nie jest to rzadkość, gdyż góra mająca 1291 metrów wysokości nad poziomem morza już w przeszłości dawała się ludziom we znaki. Jak opisują kroniki, już niejednokrotnie z tej góry odrywały się bloki skalne i powodowały mniejsze, czy większe zniszczenia.
Nie jest prawdą, że geolodzy dopiero teraz zaczęli monitorowanie tego terenu. Obserwacja trwa ponad 10 lat, a dopiero w ostatnim czasie zauważono mocniejsze drgania oraz rozwój szczelin i dlatego właśnie kilka dni temu zalecono ewakuację mieszkańców spod tej góry. Do tej decyzji przyczyniły się obfite opady deszczu, które dodatkowo mogą stworzyć zagrożenie, bo mogą przyspieszyć powstawanie szczelin.
Lepiej więc dmuchać na zimne.

Symulacje komputerowe wykazały, że może odpaść duża ilość skał liczona w tysiącach metrów sześciennych skał, ale nie powinny zniszczyć zabudowań. Pamiętać należy jednak, że to tylko symulacje.
Tego typu zjawiska w świecie geologii nie są niczym szczególnym. Skały pękają z różnych powodów - przykładowo: naprężenia związane z ruchami tektonicznymi, erozja fizyczna związana z zamarzaniem wody w szczelinach, lub wręcz przeciwnie - pod wpływem rozgrzania skał i ich rozprężenia. Polecam Wam takie niezwykle ciekawe nagranie: https://www.youtube.com/watch?v=yAZ1V_DJKV8 . Robi wrażenie? :)
Najniebezpieczniejsze są naprężenia pochodzące z ruchów tektonicznych. To one mogą powodować trzęsienia ziemi, a w mniejszej skali, powstawanie szczelin, nawet bardzo dużych i oczywiście powstawanie uskoków różnego rodzaju.
Jakie konsekwencje będzie miał obryw skalny z górzy Mannen? Pewnie niebawem się dowiemy.

Galeria zdjęć

Dodaj komentarz

Zielone wtorki z Scientix - seria webinariów

Serdecznie zapraszamy do udziału w webinariach cyklu „Zielone Wtorki z Scientix”. Co dwa-trzy tygodnie (we wtorki o godzinie 17.00) zaprosimy Państwa na spotkania online wokół tematów środowiskowych. Poprowadzą je pracownicy Instytutu Geofizyki…

Czytaj więcej

Dołącz do projektu polarnego dla szkół

Drodzy Nauczyciele, mamy dla Was i dla Waszych szkół kolejną projektową propozycję Projekt EDU-ARCTIC2 oferuje ciekawe pakiety, z którymi uczniowie mogą pracować samodzielnie lub pod Waszym okiem, a także webinaria polarne i filmy 360 stopni…

Czytaj więcej