Większość bocianów jest już w drodze - Artykuły naukowe

Bociany z Polski odlatują przeważnie w drugiej połowie sierpnia. Zdarzają się pary, które nawet we wrześniu karmią jeszcze swoje młode, ale należą do rzadkości. Takie sytuacje są spowodowane spóźnionymi lęgami, np. z powodu niekorzystnych warunków pogodowych w czasie przylotów i lęgów (o pogodzie niesprzyjającej bocianom tej wiosny pisaliśmy w artykułach Bocian biały – desperat czy strateg? i Co z polskimi bocianami?). W tym roku ogromne straty w bocianich koloniach, spowodowane złą pogodą, odnotowano zwłaszcza w zachodniej Polsce. Są gminy, np. w południowo-wschodniej Wielkopolsce, w których przeżyło tylko kilka piskląt. Duże opady deszczu i niska temperatura w czerwcu były przyczyną zwiększonej śmiertelności młodych bocianów.

Niemniej jednak większość zdrowych osobników jest teraz w drodze do Afryki. Dzięki nowoczesnej technologii możemy dokładnie śledzić trasy wybranych przelotów bocianów. Na jednej z załączonych map można prześledzić drogi dwóch ptaków. Jeden z nich przeleciał z Polski z okolic Kętrzyna na Mazurach na sawanny Czadu. Drugi osobnik przyleciał do Polski z bagien Makarikari w Botswanie. Na obu trasach zostały zaznaczone daty kolejnych etapów. Tak więc można obliczyć, ile zajęła wędrówka tym dwóm osobnikom. Biorąc do ręki mapę Europy i Afryki ze skalą, można też oszacować długość tras.

Największą przeszkodą na trasie przelotu bocianów jest Morze Śródziemne. Ptaki mogą pokonać ją w dwojaki sposób: przez Cieśninę Gibraltarską lub omijając morze od wschodu. Większość bocianów z Polski wybiera trasę wzdłuż wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego i kontynuuje podróż doliną Nilu, by stopniowo rozpraszać się po rozległych sawannach i mokradłach Afryki Środkowej i Południowej. Niektóre bociany przebywają nawet 10 000 km! W ciągu dnia pokonują średnio 150–200 km.

Tekst: Piotr Michałek

Bibliografia:

Jakubiec Z., Lot bociani, bocianopedia.pl

Jakubiec Z., Trasy wędrówek Europa – Afryka, bocianopedia.pl